Het moet een uur of twee ’s nachts zijn geweest ergens aan het begin van het millennium in een vuige Zwolse kroeg. Ineens stond ik oog in oog met een havo5-leerling, die ik die middag nog les had gegeven. De leerling had mij kennelijk opgemerkt en had zich vanuit de krochten van de klamme kroeg in mijn richting begeven. Nu stond hij me met een merkwaardige grijns aan te staren. Daar stond ik – student aan de lerarenopleiding Nederlands en daarnaast beginnend docent- dan. Twee glazen bier in mijn handen, a-ritmisch knikkend met het hoofd, er ondertussen natuurlijk stellig van overtuigd dat ik de sterren van de hemel danste. Ik denk dat me daar voor het eerst duidelijk werd dat een docent werk en privé soms niet moet willen combineren.
De afgelopen jaren moest ik nog geregeld terugdenken aan die ontnuchterende ontmoeting daar in die kroeg, toen meer en meer docenten en leerlingen gebruik begonnen te maken van sociale media. Men raakte met elkaar ‘bevriend’ via facebook en men ‘volgde’ elkaar via twitter.
Het is wellicht beter dat de leerling gewoon blijft denken dat een docent naast school geen leven heeft, dacht ik. Maar ook ik deed mee.
Het lijkt een eeuwigheid geleden. Toch is het nog maar een jaar of vijf terug geweest dat ik zelf een facebookprofiel aanmaakte. Uit nieuwsgierigheid eigenlijk. Ik had destijds Hyves, maar ik merkte dat steeds meer mensen facebook gebruikten en ik wilde eens zien wat het verschil was. Al snel merkte ik dat facebook veel meer mogelijkheden bood om bijvoorbeeld bestanden, foto’s en filmpjes met elkaar te delen. In school zag ik de opkomst van de mobiele telefoon als device voor internetgebruik enorm opkomen. Als docent Nederlands leken de mogelijkheden van het gebruik van facebook, twitter en andere sociale media voor mijn werk me schier eindeloos. Al fantaserend zag ik mezelf gedichten schrijven en delen met leerlingen, ik zag leerlingen gedichten schrijven en delen en elkaar er feedback op geven in facebookgroepen. Het leek me ook heel handig om leerlingen uitleg te kunnen geven over bijvoorbeeld werkwoordspelling en grammatica via facebook.
Tegelijk merkte ik dat het gebruik van sociale media voor mijn werk wel een aantal vragen opriep: Wat wil ik eigenlijk dat leerlingen van mij zien? En wat wil ik van leerlingen zien? Wil ik wel ‘bevriend’ zijn met leerlingen online? Het voelde weer een beetje alsof ik tegenover die havo5-leerling stond in die kroeg.
De kansen leken me echter vele malen groter dan de risico’s en daarom begon ik me als docent te verdiepen in sociale media en het gebruik ervan in het onderwijs. En diezelfde sociale media hielpen me daar enorm bij. Ik ontdekte sites als SocialMediaWijs.nl en een aantal voorbeeldprotocollen.
Op school verzamelde ik een aantal collega’s om mij heen en we overtuigden de schoolleiding van het nut van een socialmediaprotocol. Niet vanuit angst, maar omdat we de kansen die er zijn voor het gebruik van sociale media in ons onderwijs, wilden grijpen, rekening houdend met de risico’s.
Met de werkgroep ontwikkelden we vragenlijsten m.b.v. google formulieren en we lieten leerlingen deze vragenlijsten invullen. Ook maakten we vragenlijsten voor collega’s en gingen we in gesprek met collega’s over de wens een protocol te ontwikkelen. Op basis van alle input ontwikkelden we uiteindelijk een concept-protocol dat we in een vergadering met alle collega’s bespraken. Na een paar kleine wijzigingen kon het protocol vervolgens worden vastgesteld.
En nu?
Inmiddels hebben op onze locatie veel docenten een eigen docentenaccount voor facebook. Ze beantwoorden daarmee vragen van leerlingen, er worden opdrachten ontwikkeld speciaal voor facebook en twitter en allerhande apps vinden hun weg in het klaslokaal. Afgelopen jaar heb ik facebookvragenuurtjes ingesteld voor leerlingen tijdens de examens, leerlingen hebben gedichten verfilmd en op facebook geplaatst en elkaar daarna van feedback voorzien in de reacties bij deze filmpjes. Via Twitter heb ik een account ontwikkeld (@hkgtje) waarmee leerlingen worden aangemoedigd zelf gedichtjes te maken met de lengte van een tweet en deze gedichtjes met elkaar te delen. Voor mijn mentorgroep heb ik een besloten facebookgroep aangemaakt, waarin men met elkaar nadenkt over de profielkeuze, er is inmiddels een facebookgroep voor ouders van alle derdeklassers, waarin vragen kunnen worden gesteld aan docenten, en ga zo maar door.
Als je eens van gedachten wilt wisselen over de mogelijke toepassing van sociale media in het onderwijs of over het ontwikkelen van een protocol, benader me dan gerust.
protocol-sociale-media-guido-de-bres-tweede-fase
Wees de eerste om te reageren